Allereerst: wij kunnen ook niet wachten! De meest recente steminformatie is altijd beschikbaar op openpetition.de.

Vanaf half augustus gaan we de volgende fase in: we nodigen iedereen met een geverifieerd openPetition -account per e-mail uit om eenvoudig een stemsleutel en stembiljet te laten aanmaken via ons systeem.

Van september tot oktober kunt u via een online stembiljet uw stem uitbrengen voor het eerste landelijke online referendum!

De uitslagen worden bekendgemaakt op 31 oktober 2025.

Het draait allemaal om veiligheid: alleen als er tijdsintervallen tussen de afzonderlijke stappen worden aangehouden, kunnen we dankzij de modernste technische oplossingen garanderen dat altijd aan de principes van democratische verkiezingen wordt voldaan: algemeen, direct, vrij, gelijk, geheim.

Vooral voor het laatste principe van ‘geheim’ is de tijd van belang: het geheim schuilt in het feit dat ieder mens zijn stemrecht op zo’n manier kan uitoefenen dat het niet mogelijk is om te achterhalen hoe hij heeft gestemd.

Hoewel we ons laten leiden door de kieswet voor de Duitse Bondsdag, willen we ook mensen zonder Duitse nationaliteit (die wel in Duitsland wonen) de mogelijkheid bieden om deel te nemen. Mensen met de Duitse nationaliteit moeten hun account op openPetition vooraf verifiëren met een ePerso (e-identificatiekaart) of een pincode. Ook mensen zonder Duitse nationaliteit moeten hun account vooraf verifiëren en kunnen dit alleen per post doen met hun pincode.

Dit jaar bieden we voor het eerst online stemmen aan en we kijken uit naar een groot aantal deelnemers. We willen echter niemand uitsluiten, dus u kunt dit jaar nog steeds per post deelnemen. Stemmateriaal was tot 10 augustus te bestellen abstimmung21 openpetition.de. Daarna kunt u zich alleen nog online registreren voor de stemming. Zo kunnen we voorkomen dat iemand twee keer aan het referendum deelneemt.

Software voor democratische participatie, zoals verkiezingen of referenda, zou niet alleen van grote techbedrijven moeten komen of in handen van de overheid moeten zijn. De democratische instrumenten van de toekomst horen in handen van burgers.

Help ons onze visie van het eerste non-profitplatform voor landelijk stemmen te realiseren met een donatie.

Dit jaar wordt er gestemd over de volgende onderwerpen: vermogensbelasting voor de superrijken, wapenleveringen aan Oekraïne, schuldenrem en klimaatbeschermingswet.

Van mei tot half juni konden mensen stemmen op thema's door petities te ondertekenen. De twee thema's met de meeste handtekeningen kwamen op de stemlijst terecht: openpetition.de / abstimmung21

Daarnaast zijn er via onze samenwerkingspartner ABSTIMMUNG21 eV twee onderwerpen eveneens via een stemming op de stemlijst geplaatst.

Het tegendeel is waar: met eerlijke regels kan directe democratie populisten de wind uit de zeilen nemen. Het maakt de politiek transparanter en geeft alle burgers meer invloed – niet alleen degenen die het hardst schreeuwen. Met onafhankelijke factchecking, een debatformat en een neutrale vergelijking van standpunten zorgen we ervoor dat iedereen objectief geïnformeerd is.

Door de duur van het proces – tot wel vier jaar op federaal niveau – zijn referenda minder geschikt voor populistische snelle beslissingen. In plaats daarvan veroorzaken ze intense maatschappelijke debatten. Dit doorbreekt bubbels, verbreedt en verdiept de discussie – en draagt zo bij aan de objectiviteit.

Referenda weerspiegelen over het algemeen de samenleving, maar zijn niet verantwoordelijk voor de toestand ervan. De samenleving kan zien hoe het ervoor staat. Het hoeft niet altijd tot een referendum te komen. De preventieve werking van directe democratie zorgt ervoor dat politici rekening moeten houden met de diverse belangen van de bevolking. Directe democratie fungeert ook als uitlaatklep. Het kan het wijdverbreide gevoel wegnemen dat mensen niet gehoord worden. Door iedereen in staat te stellen een creatieve rol te spelen, richt directe democratie zich minder op "de top". Hoewel er goede mogelijkheden zijn om een volksinitiatief te lanceren, is het aan ieder van ons om te bepalen hoe we het doen.

Samen met onze samenwerkingspartner ABSTIMMUNG21 baseren wij ons op artikel 20, lid 2 van de Grondwet. Daarin staat: "Alle staatsmacht gaat uit van het volk. Het wordt door het volk uitgeoefend in verkiezingen en referenda […] ."

Er is dus al een zekere legitimiteit voor de landelijke stemming. Er is nog geen concrete uitvoeringswet die het bindende karakter ervan garandeert. Daarom organiseren we de stemming zelf.

Toch kan en moet de stemming niet alleen een signaal zijn voor het instrument van het referendum, maar ook een onderwerpspecifieke impact hebben.

Samen met ABSTIMMUNG21 proberen we steeds meer mensen te laten groeien en stimuleren om deel te nemen aan dit democratische experiment. Alles wat we doen, wordt gefinancierd door donaties.

Als veel mensen niet alleen op de Bondsdag stemmen, maar ook via openPetition & ABSTIMMUNG21 over een onderwerp stemmen, dan krijgt het parlement een duidelijk mandaat om te handelen.

Directe democratie in Zwitserland is in principe misschien een model, maar in cruciale opzichten is het dat niet, en bovenal kan het niet 1:1 naar Duitsland worden overgedragen. Anders dan in Zwitserland zijn wij voorstander van een drieledig model van directe democratie op deelstaat- en federaal niveau: volksinitiatief, volkspetitie en referendum. Na het initiatief is er de mogelijkheid tot juridische toetsing (preventieve toetsing van rechtsnormen). Het Federale Constitutionele Hof kan zo de verenigbaarheid van een wetsvoorstel met de Grondwet en het internationaal recht toetsen en het initiatief afwijzen indien er sprake zou zijn van schending van grond- en minderheidsrechten. De volkspetitie en het referendum vinden dan niet meer plaats. Dit is een essentieel verschil met directe democratie in Zwitserland.

Er is geen voorziening voor een alomvattende voorafgaande toetsing. Zwitserland heeft ook geen eigen Constitutioneel Hof. Wetten die door de bevolking zijn aangenomen, kunnen pas achteraf aan het Europees Hof voor de Rechten van de Mens worden voorgelegd, dat vervolgens toetst of ze voldoen aan het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens.

Nee. Wij laten ons leiden door het drieledige systeem van volkswetgeving in de Duitse deelstaten en het gezamenlijke wetsvoorstel van de democratische organisaties Mehr Demokratie, OMNIBUS für Directe Democratie en Democracy International. Dit zorgt voor de bescherming van grond- en minderheidsrechten. Dit wordt gewaarborgd door het feit dat elk wetsvoorstel dat door een volksinitiatief wordt opgesteld, op verzoek van de regering of het parlement door het Federale Constitutionele Hof wordt getoetst op verenigbaarheid met de Grondwet en het internationaal recht – en in geval van schending kan worden tegengehouden. Deze "preventieve normtoetsing" bestaat al in directdemocratische processen in alle deelstaten.

Brexit is geen geschikt voorbeeld van directe democratie in Duitsland. De Britse regering initieerde het initiatief en misbruikte het door de partijen voor populistische doeleinden. Er was geen duidelijk stemmodel en geen evenwichtige informatie voor de enquête. Bovendien is het in Zwitserland bijvoorbeeld gebruikelijk dat er twee keer over internationale verdragen wordt gestemd: één keer aan het begin van de onderhandelingen en één keer aan het einde, wanneer alle details van de overeenkomst op tafel liggen.

Onze samenleving staat – vandaag en in de toekomst – voor diverse grote uitdagingen. Deze kunnen het beste gezamenlijk worden opgelost in dialoog met het publiek. Daarom promoot openPetition primair petities. Directe democratie biedt het maatschappelijk middenveld een extra kans om ideeën en concepten ter stemming voor te leggen. Het is onwaarschijnlijk dat mensen zich 100% gesteund voelen door één partij – maar op federaal niveau zijn verkiezingen de enige manier om burgers direct te raadplegen. Waarom wordt het publiek slechts eens in de vier jaar als soeverein vertrouwd? Referenda helpen politieke beslissingen te verzekeren en benadrukken waar ruimte is voor verbetering. Dit kan het vertrouwen in de eigen effectiviteit en in de democratie versterken en politieke ontevredenheid helpen bestrijden.

Jarenlang is de wettelijke invoering van landelijke referenda geblokkeerd. Toch is er een reële noodzaak, en representatieve peilingen tonen regelmatig aan dat meer dan twee derde van de bevolking er consequent achter staat. Door mensen te laten stemmen over specifieke, belangrijke kwesties, maken we de landelijke stemming tastbaar en tastbaar. We laten zien dat meer democratie ook op federaal niveau mogelijk is!

Democratische verkiezingen en stemmingen moeten een geheime en gelijke stemming kunnen garanderen – ook als ze online plaatsvinden.

opn.vote garandeert de geheimhouding van de stemming via een anoniem digitaal stembiljet. Alleen de kiezer heeft toegang tot het digitale stembiljet, en niemand anders. Dit wordt mogelijk gemaakt door de stemsleutel, die alleen op het apparaat van de kiezer zelf wordt gegenereerd en alleen bekend is bij de kiezer. Het stembiljet is cryptografisch ondertekend, zodat het niet kan worden vervalst of gekopieerd.

De uitgebrachte stemmen worden openbaar en onveranderlijk opgeslagen in een gedecentraliseerde blockchain, de Gnosis Chain. Omdat de stemmen niet aan een individu kunnen worden toegewezen, blijft de geheimhouding van de stem gewaarborgd. Iedereen kan zijn of haar eigen stem verifiëren en na de verkiezingen alle stemmen op geldigheid controleren en zelf tellen. Geen enkele centrale autoriteit kan het stemproces beïnvloeden en de resultaten vervalsen.

Meer informatie over het stemproces vindt u op onze opn.vote-blog.

Im letzten Schritt der Abstimmung muss der Wahlschein hochgeladen werden, sobald der Abstimmungszeitraum begonnen hat (wir informieren per Mail und auf der Webseite). Dabei wollen wir es für die Menschen so einfach wie möglich machen und verschiedene Wege anbieten: Manche haben das PDF lokal abgespeichert, andere haben es zum Beispiel ausgedruckt und können den QR-Code scannen.

Wenn der QR Code nicht benutzt werden möchte, ist das kein Problem. Hauptsache der Wahlschein wird wieder hochgeladen, sodass man einen Stimmzettel erhält.

Das Herunterladen der PDFs ist mit Browsern wie Ecosia oder DuckDuckGO nur sehr umständlich möglich. Wir empfehlen daher, für diesen Prozess einen gängigeren Internetbrowser zu benutzen. Der Incognito-Modus ist dabei kein Problem.

Leider ist die Kombi aus Ecosia und dem iPhone tatsächlich sehr benutzerunfreundlich. Lösungsvorschläge, die man durch Suchmaschinen oder eine KI erhält, bringen leider auch nix. Wir haben aber herausgefunden, wie es geht.

Einfacher wäre es, das PDF einfach zu drucken oder einen anderen Browser zu benutzen (DuckDuckGo und Ecosia machen leider Faxen beim Speichern des PDFs). Incognito-Modus ist aber generell kein Problem.

Im Folgenden geben wir eine Schritt-für-Schritt-Anleitung für den Ecosia Browser auf dem iPhone:

Los geht's (die gelben Markierungen nachmachen):

Auf die folgende Webseite gehen und dort den Button “Jetzt loslegen” klicken (evtl. müssen Sie sich zunächst einloggen, nachdem Sie auf den Button geklickt haben): https://www.openpetition.org/ua/opn-vote/wahl/deutschlands-vierte-selbstorganisierte-bundesweite-volksabstimmung

Dann "In Dateien sichern" klicken. Falls das nicht angezeigt wird, bitte auf "Aktionen bearbeiten" klicken (Rest der Anleitung bezieht sich auf zweiten Fall):

Auf das "+" Zeichen klicken. Dann auf "Fertig". Dann kann der Schritt von davor ausgeführt werden, indem man auf "In Dateien sichern" klickt.

Das Folgende erscheint also, nachdem auf "In Dateien sichern" geklickt wurde.

Bitte geben Sie der Datei gerne einen besseren Namen, zum Beispiel "Wahlschlüssel" und "Wahlschein". An dieser Stelle kann auch bestimmt werden, WO die Datei gespeichert werden soll - gängig ist der Download-Ordner.

Einfacher wäre es, das PDF einfach zu drucken oder einen anderen Browser zu benutzen (DuckDuckGo und Ecosia machen leider Faxen beim Speichern des PDFs). Incognito-Modus ist aber generell kein Problem.

Hier eine Schritt-für-Schritt-Anleitung, wie der Schlüssel/Schein mit DuckDuckGo gespeichert werden kann:

1. Folgende Webseite besuchen: https://www.openpetition.org/ua/opn-vote/wahl/deutschlands-vierte-selbstorganisierte-bundesweite-volksabstimmung
2. Auf den Button "Jetzt loslegen" klicken.
3. Falls man danach aufgefordert wird, sich einzuloggen, bitte einloggen.
4. Nun haben Sie die Möglichkeit, den Wahlschlüssel erneut herunterzuladen: klicken Sie auf "Wahlschlüssel erneut speichern". DuckDuckGo verhindert im ersten Versuch den Download. Ein einfacher Reload der Seite bewirkt aber, dass der Download erfolgreich ist. Danach wird Folgendes angezeigt - bitte auf "Zulassen" klicken:
   
5. Danach wird man gefragt, wo die Datei gespeichert werden soll. Bitte auf "In Downloads speichern" klicken.
   

Geschafft! Nach dem Speichern des Schlüssels kann der Wahlschein erstellt werden - diesen bitte ebenfalls speichern.